ผลการดำเนินงานปี 2563 โครงการเพื่อการศึกษาและโครงการผู้ด้อยโอกาส

    ห้องประชุมชั้น 1 ตึกหอสมุดส่วนพระองค์วังสระปทุม: วันที่ 22 มีนาคม 2564 เวลา 9.00 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นประธานในการประชุมคณะกรรมการมูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ครั้งที่ 2/2564 ในการประชุมครั้งนี้มีวาระการประชุมเพื่อรายงานความก้าวหน้าของการดำเนินงานในปีที่ผ่านมาและแผนการดำเนินงานในปี 2564 ในส่วนที่เกี่ยวกับโครงการด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตรวม 5 โครงการ และโครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาของกลุ่มเด็กด้อยโอกาสอีก 5 โครงการ

    มูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 13 สิงหาคม 2558 ดำเนินงานตามแนวพระราชดำริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในการส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาความรู้และศักยภาพของเด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาสในสังคม มุ่งเน้นกลุ่มเป้าหมาย 4 กลุ่มหลัก คือ นักเรียนของโรงเรียนในชนบท เด็กพิการ เด็กป่วยในโรงพยาบาล ผู้ต้องขังและเยาวชนในสถานพินิจฯ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและความเท่าเทียมในโอกาสทางการศึกษาและการอาชีพ นอกจากนี้ ยังได้ดำเนินกิจกรรมเกี่ยวกับการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อสร้างความเท่าเทียมกันทั้งในประเทศและต่างประเทศ

    ในการทำงานมีคณะกรรมการมูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริฯ ซึ่งสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเป็นองค์ประธานกรรมการฯ และมีสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ทำหน้าที่ประสานงานในภาพรวมของโครงการและกิจกรรมที่ดำเนินงานภายใต้มูลนิธิฯ ตัวอย่าง ผลงานด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต ได้แก่

    1) โครงการนำร่องการบริหารระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์และไอซีทีเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิตสำหรับชุมชนชายขอบ โครงการมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงเทคโนโลยีให้แก่ชุมชนที่ห่างไกลผลการดำเนินงานฌครงการ มีผู้ได้รับประโยชน์มากกว่า 13,000 คน 530 ครัวเรือน

    2) โครงการศูนย์แก้ไขความพิการบนใบหน้าและกะโหลกศีรษะมูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริ ฯ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โครงการมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยสร้างคุณภาพชีวิตแก่ผู้ป่วยที่มีความพิการบนใบหน้าและกะโหลกศีรษะในพื้นที่ 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน มีผู้ป่วยเข้ามารับบริการแล้วตั้งแต่เปิดศูนย์ฯ จำนวนมากกว่า 800 คน

    ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาและพัฒนาผู้ด้อยโอกาส ส่งเสริมให้นักเรียนในชนบท สามเณรในโรงเรียนพระปริยัติธรรม และนักเรียนในโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม ให้สามารถประยุกต์ใช้ไอซีทีส่งเสริมการเรียนรู้และการประกอบอาชีพได้ ตลอดจนพัฒนาครู นักเรียน โดยในปี 2563 ได้มีการอบรมพัฒนาครูนักเรียนจำนวนกว่า 2,900 คน บุคลากรของโรงเรียนให้สามารถใช้เครื่องมือเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อการเรียนรู้และการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างของโครงการ เช่น

    1) โครงการพัฒนาทักษะด้านอิเล็กทรอนิกส์และการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เป็นโครงการที่พัฒนานักเรียนให้มีความรู้ด้านอิเล็กทรอนิกส์และสามารถเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และเปิดโอกาสให้นักเรียนที่เข้าร่วมโครงการได้นำความรู้ดังกล่าวไปใช้ในการจัดทำโครงงานหรือนวัตกรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

    2) โครงการส่งเสริมการใช้ไอซีทีสร้างรายได้ในกลุ่มโรงเรียน ทสรช. เป็นโครงการความร่วมมือระหว่าง มูลนิธิฯ กับสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) (สพธอ.) วัตถุประสงค์ เพื่อประยุกต์ใช้ไอซีทีในการเพิ่มช่องทางการขายสินค้าของโรงเรียนหรือชุมชน โดยการให้ความรู้ในการทำธุรกิจออนไลน์ให้กับครู นักเรียน รวมถึงชุมชนในพื้นที่ เกิดการสร้างรายได้ให้แก่โรงเรียน และ/หรือนักเรียน ครอบครัว ชุมชน อีกทั้งยังช่วยพัฒนาผู้เรียนด้านการทำธุรกิจออนไลน์ ให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติจริง

    ผลงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาผู้ด้อยโอกาส ส่งเสริมให้ใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของกลุ่มผู้ด้อยโอกาส ได้แก่ ผู้พิการ ผู้ต้องขัง เด็กป่วยในโรงพยาบาล ตัวอย่างเช่น

    1) โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อคนพิการ ส่งเสริมให้คนพิการและผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับความรู้และสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีสารสนเทศและเทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก ในการพัฒนาศักยภาพของคนพิการในด้านต่างๆ เช่น การฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย การดำรงชีวิตประจำวัน การศึกษาและการประกอบอาชีพ ตลอดจนส่งเสริมให้มีการศึกษาวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก เพื่อให้คนพิการได้ใช้งานในราคาที่ย่อมเยากว่าการนำเข้าจากต่างประเทศ จำนวน 1,324 คน

    2) โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อเด็กป่วยในโรงพยาบาล ส่งเสริมการใช้ไอซีทีเพื่อให้เด็กป่วยในโรงพยาบาลได้เรียนและเล่นอย่างมีความสุข สนับสนุนให้ได้รับโอกาสการศึกษาต่อเนื่องและเท่าเทียมผ่านสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศ ตลอดจนพัฒนาศักยภาพบุคลากรการแพทย์และครูให้มีทักษะในการดูแลเด็กเจ็บป่วยในโรงพยาบาลในปี 2564 มีเด็กป่วยจาก 70 โรงพยาบาล ได้ใช้บริการห้องเรียนจำนวนกว่า 34,000 คนทั่วประเทศ

    3) โครงการเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาผู้ต้องขังและเด็กและเยาวชนในสถานพินิจฯ ส่งเสริมให้มีการพัฒนา

    ผู้ต้องขังและเด็กและเยาวชนในสถานพินิจ ให้มีทักษะด้านคอมพิวเตอร์ สามารถนำความรู้ไปใช้ในการประกอบอาชีพ และเด็กและเยาวชนในสถานพินิจสามารถใช้ในการศึกษาต่อได้อีกช่องทางหนึ่ง ปัจจุบันมีีเรือนจำ/ทัณฑสถาน จำนวน 108 แห่ง และสถานพินิจฯ จำนวน 37 แห่งที่เข้าร่วมโครงการ ภาพรวมของการดำเนินงานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในการพัฒนาคุณภาพชีวิต และด้านเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาและพัฒนาผู้ด้อยโอกาส ในปี 2563 ส่งผลให้ มีหน่วยงานได้รับประโยชน์จากการเข้าร่วมโครงการ 383 แห่ง มีความร่วมมือกับหน่วยงานเครือข่ายเพื่อดำเนินงานให้เกิดความยั่งยืนมากกว่า 65 แห่ง และในปี พ.ศ. 2563 ได้พัฒนาบุคลากรครู นักเรียน ผู้ต้องขัง เยาวชนในสถานพินิจ คนพิการและบุคลากรที่เกี่ยวข้อง รวม 9,978 คน มีนักเรียนเรียนต่อด้านไอที วิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ประยุกต์ 921 คน นักเรียนจากโรงเรียน 28 แห่ง และเรือนจำ/ทัณฑสถานนำร่อง 5 แห่ง ได้รับการพัฒนาทักษะด้านการใช้ไอซีทีส่งเสริมการสร้างรายได้ สามารถจำหน่ายสินค้าได้กว่า 4,500,000 บาท และมีเด็กป่วยในโรงพยาบาลได้รับบริการในห้องเรียนคอมพิวเตอร์เพื่อเด็กป่วยฯ กว่า 34,000 คน