2-03 สื่ออิเล็กทรอนิกส์จากองค์ความรู้ของชุมชน
มัลติมีเดียการใช้ไอซีทีจัดการเรียนรู้ด้วยโครงการตามแนวคอนสตรักชันนิซึม
เรื่อง สื่ออิเล็กทรอนิกส์จากองค์ความรู้ของชุมชน วิชา การพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อการเรียนการสอน
ระดับชั้น ปริญญาตรี ปีที่ 2
มัลติมีเดียการใช้ไอซีทีจัดการเรียนรู้ด้วยโครงการตามแนวคอนสตรักชันนิซึม
เรื่อง สื่ออิเล็กทรอนิกส์จากองค์ความรู้ของชุมชน วิชา การพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อการเรียนการสอน
ระดับชั้น ปริญญาตรี ปีที่ 2
- จุดประสงค์การจัดการเรียนรู้ (Objective)
จัดการเรียนการสอนแบบ PBL ในรายวิชาการพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อการเรียนการสอน เพื่อให้ผู้เรียนนำความรู้และทักษะที่ได้รับในชั้นเรียนไปสู่การทำโครงงานการพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์จากองค์ความรู้ของชุมชนโดยใช้สื่อ ICT เป็นเครื่องมือ
กิจกรรม (Activities) จัดกิจกรรมการเรียนรู้ ประกอบด้วย 8 ขั้น ดังนี้
ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Motivation)
ขั้นที่ 2 ศึกษาค้นคว้า (Studying and Searching)
ขั้นที่ 3 เสนอโครงงาน (Project Proposal)
ขั้นที่ 4 วางแผนการทำงาน (Project Planning)
ขั้นที่ 5 เก็บรวบรวมข้อมูล (Data Collection)
ขั้นที่ 6 สร้างสรรค์ชิ้นงาน (Creation)
ขั้นที่ 7 ประเมินชิ้นงาน (Evaluation)
ขั้นที่ 8 ยกย่องชื่นชม (Appreciation)
กิจกรรมการสอนในแต่ละขั้น ใช้ไอซีทีเป็นเครื่องมือในการเรียนรู้ของผู้เรียน และเป็นกิจกรรมที่เรียนทั้งออนไลน์และออฟไลน์ ก่อนการเรียนการสอนผู้เรียนจะต้องศึกษาสื่อที่ผู้สอนได้จัดเตรียมเป็นเครื่องมือการเรียนรู้ ให้ผู้เรียนศึกษาการพัฒนา ศึกษาค้นคว้าที่เว็บไซต์ it-eLearning.rmu.ac.th เมื่อเข้าห้องเรียนผู้สอนจะนำเสนอสื่อและกิจกรรมให้ผู้เรียน เรียนรู้แบบมีปฏิสัมพันธ์ เน้นให้ผู้เรียนได้เรียนรู้โดยการออกแบบและปฏิบัติการด้วยตนเอง หรือเป็นรายกลุ่ม ตามขั้นตอน ดังนี้
ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Motivation) ผู้สอนนำเสนอสื่อที่น่าสนใจ ที่จะต้องเรียนรู้ในแต่ละครั้ง นำเสนอผลงานและลักษณะงานที่ผู้เรียนจะต้องเตรียมตัวทำโครงงาน ร่วมกับชุมชน
ขั้นที่ 2 ศึกษาค้นคว้า (Studying and Searching) ผู้เรียนทำการศึกษาค้นคว้า สื่ออิเล็กทรอนิกส์รูปแบบต่าง ๆ ศึกษาวิธีการสร้างและพัฒนาสื่อ โปรแกรมหรือซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์ รวมทั้งการถ่ายภาพ วีดิโอ และการบันทึกเสียง เป็นต้น ศึกษาจากสถานที่จริงโดยผู้สอนพาผู้เรียนในชั้นเรียน เดินทางไปสำรวจพื้นที่ชุมชน ให้นักเรียนศึกษาเบื้องต้น โดยการสัมภาษณ์ชาวบ้าน แกนนำ ปราชญ์ชาวบ้าน และผู้นำชุมชน
ขั้นที่ 3 เสนอโครงงาน (Project Proposal) ผู้เรียนนำเสนอโครงการ การพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์เพื่อเผยแพร่ความรู้ของปราชญ์ชาวบ้านหรือชุมชน เป็นโครงการที่ทำเป็นกลุ่ม กลุ่มละ4-5 คน โดยเลือกเนื้อหาหรือความรู้ชองชุมชนที่กลุ่มสนใจมาทำโครงการ
ขั้นที่ 4 วางแผนการทำงาน (Project Planning) ผู้สอนกำหนดวันเวลาลงพื้นที่ชุมชนเพื่อเก็บข้อมูล และวันที่สิ้นสุดการทำโครงงาน เพื่อให้สมาชิกในแต่ละกลุ่มวางแผนการจัดทำโครงงาน ให้แล้วเสร็จตามขอบเขตของโครงงานแต่ละกลุ่ม รวมทั้งมอบหมายผู้รับผิดชอบในการทำงานประสานงานในแต่ละกิจกรรม
ขั้นที่ 5 เก็บรวบรวมข้อมูล (Data Collection) ผู้สอนนัดหมายกับชุมชนเพื่อนให้ผู้เรียนลงพื้นที่เก็บข้อมูล ทั้งการสัมภาษณ์ การถ่ายภาพ วีดิโอ บันทึกเสียง ในระยะเวลา 1 วัน ผู้เรียนแต่ละกลุ่มสร้างพลังร่วมกันทำงานตามแผนที่กำหนด พร้อมกับตรวจสอบความครบถ้วนสมบูรณ์ของงานที่ต้องการ
ขั้นที่ 6 สร้างสรรค์ชิ้นงาน (Creation) ผู้เรียนแต่ละกลุ่มสร้างชิ้นงานสื่ออิเล็กทรอนิกส์จากข้อมูลที่เก็บรวบรวมจากชุมชน เพื่อให้ได้ผลงานตามที่ออกแบบและนำเสนอโครงงานไว้อย่างมุ่งมั่นตั้งใจ
ขั้นที่ 7 ประเมินชิ้นงาน (Evaluation) เมื่อผลงานเกือบครบ 100 % ผู้เรียนจะแบ่งหน้าที่นำผลงานไปให้ผู้ทรงคุณวุฒิตรวจสอบ เพื่อให้มีความถูกต้องและเหมาะสม โดยมีเจ้าขององค์ความรู้ในชุมชน จำนวน 2 คน และ พี่เลี้ยงด้านเทคนิควิธีการที่เป็นผู้ช่วยสอนจำนวน 1 คน หลังจากนั้นทำการปรับปรุงแก้ไขผลงาน จัดทำเอกสารประกอบการนำเสนอผลงาน และนำผลงานขึ้น YouTube เพื่อให้เพื่อนๆ ได้ชื่นชม
ขั้นที่ 8 ยกย่องชื่นชม (Appreciation) ผู้สอนนัดหมายสรุปการดำเนินงานโครงการและชื่นชมผลงานจากคะแนนการกด Like จากผู้เข้าเยี่ยมชม
การเรียนรู้ครั้งนี้สร้างความมั่นใจให้กับผู้เรียน ในการเรียนรู้ ผู้เรียนมีความมุ่งมั่นตั้งใจ ศึกษาเรียนรู้ พร้อมเผชิญกับบริบทในชุมชน สร้างการทำงานเป็นทีม มีความรับผิดชอบต่อตนเอง ส่วนรวมและชุมชน ตลอดจนสามารถสามารถคิดสร้างสรรค์ชิ้นงานในสถานการณ์จริง ส่งผลให้ผลงานของแต่ละกลุ่มสร้างประโยชน์ให้กับชุมชนและท้องกิ่น ได้เผยแพร่สู่เว็บไซต์ผ่านเครือข่าย Youtube สร้างความปิติยินดีให้แก่ชาวบ้านและชุมชนเป็นอย่างยิ่ง
เครื่องมือไอซีที/วัสดุ/อุปกรณ์ (Tools and Materials)
- 1 การเรียนรู้สื่ออิเล็กทรอนิกส์จาก Google Search และ YouTube
3.2 คอมพิวเตอร์, วิดีโอ, กล้องถ่ายรูป, โปรแกรมตัดต่อวิดีโอ และโปรแกรม Desktop Author เพื่อทำสื่ออิเล็กทรอนิกส์
การวัดและการประเมินผล
4.1 ด้านความรู้ :
1) ผู้เรียนมีความเข้าใจของผู้เรียนในการพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์
2) ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ ในกระบวนการเรียนรู้ แบบ PBL โดยใช้ ICT เป็นเครื่องมือการเรียนรู้ ด้วยกระบวนการเรียนรู้ 8 ขั้น
4.2 ด้านทักษะการปฏิบัติ :
1) ผู้เรียนสามารถ นำวิธีการ 8 Steps มาทำโครงงานพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์จากความรู้ของชุมชนได้
2) ผู้เรียนสามารถประยุกต์ใช้เครื่องมือ ICT ในการพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์ได้
3) ผู้เรียนมีทักษะการเรียนรู้ที่สอดคล้องศตวรรษที่ 21
4.3 ด้านเจตคติ :
1) ผู้เรียนมีความพึงพอใจในการเรียนรู้โดยใช้ ICT เป็นเครื่องมือพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์ร่วมกับชุมชน
2) ผู้เรียนมีเจตคติต่อชุมชน
3) จากผลการเรียนการสอน ส่งผลต่อชุมชน ทำให้ชุมชนมีความพึงพอใจต่อผลงานของผู้เรียนจากการเรียนรู้สู่การให้บริการในชุมชน
บันทึกอนุทินหลังการจัดการเรียนรู้
ผู้สอน : การเรียนรู้ในครั้งนี้สร้างความมั่นใจให้กับผู้เรียน ในการเรียนรู้ ผู้เรียนมีความมุ่งมั่นตั้งใจ ศึกษาเรียนรู้ มีความพร้อมที่จะเผชิญกับ สถานการณ์ บริบทและชุมชน ผู้เรียนมีการทำงาน การเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม มีความรับผิดชอบต่อตนเอง ส่วนรวมและชุมชน สามารถคิดสร้างสรรค์ชิ้นงานในสถานการณ์จริง ส่งผลให้ผลงานของแต่ละกลุ่มสร้างประโยชน์ให้กับชุนและท้องถิ่น นำสู่การเผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ และเครือข่าย Youtube ส่งผลให้ชุมชนมีความปิติ ยินดีกับการทำโครงงานของผู้เรียนกับชุมชนอย่างดียิ่ง
ผู้เรียน : จากการเรียนรู้ในรายวิชานี้ได้สัมภาษณ์ผู้เรียน พบว่า ผู้เรียนได้เรียนรู้และใช้ความรู้จากผู้เชี่ยวชาญ จากชุมชน ในสถานการณ์จริง ทำให้เกิดความรู้ใหม่ เกิดทักษะในการคิด วิเคราะห์และการแก้ปัญหา โดยใช้ความรู้ที่เรียน นำมาประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ชุมชน : การเรียนรู้ในครั้งนี้ส่งผลให้ชุมชนมีความปิติยินดี และมีความพึงพอใจต่อกิจกรรมของผู้เรียน ดังจะเห็นได้จากการสัมภาษณ์ผู้นำชุมชน ดังนี้….ขอขอบคุณทางมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม โดยเฉพาะคณาจารย์ นักศึกษา ได้มาช่วยเสริมตรงนี้ ให้ศูนย์ได้พัฒนาไปสู่เป้าหมาย สิ่งที่อยากได้จริงๆ ก็คือข้อมูล ข้อมูลเอกสารต่างๆว่าศูนย์ของเรามันเป็นอย่างนี้แหละ มีเอกสารอะไรบ้าง เพราะว่าไม่มีเครื่องมือที่จะมาช่วยจัดการข้อมูลเหล่านี้
บทสรุป : การจัดการเรียนการสอนโดยใช้วิธีการแบบ PBL ที่มี 8 Steps ทำให้ผู้เรียนมีทักษะในการศึกษาค้นคว้า เพื่อการเรียนรู้จากสื่อ ICT และมีการวางแผนในการเรียน การทำงานร่วมกันของสมาชิกในกลุ่ม และชุมชน จัดทำโครงงานให้สำเร็จลุล่วงด้วยดี การเรียนการสอนครั้งนี้ส่งผลให้ผู้เรียนมีทักษะในการเรียนรู้ สอดคล้องกับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ดังจะเห็นได้จากผู้เรียนนำทักษะการเรียนรู้มาพัฒนาสื่ออิเล็กทรอนิกส์ จัดทำโครงงานเรียนรู้ร่วมกับชุมชนได้ข้อมูลของชุมชนที่มีความถูกต้อง และนำไปเผยแพร่ผ่าน YouTube ส่งผลให้มีการนำองค์ความรู้ของชุมชนในท้องถิ่น มาพัฒนาเป็นสื่ออิเล็กทรอนิกส์ เผยแพร่ผ่าน YouTube
ข้อมูล เพิ่มเติม (สามารถใส่ภาพประกอบ วีดีโอเบื้องหลัง แผนการสอน หรืออื่นๆ ประกอบการเล่าเรื่องเพื่อให้คณะกรรมการได้รับทราบเกี่ยวกับกิจกรรมที่ดำเนิน การได้เข้าใจที่ชัดเจนขึ้น)
- รายชื่อเจ้าของผลงาน (2-3 คน ต่อกลุ่ม)
- ชื่อ-นามสกุล ผศ.ดร.วรปภา อารีราษฎร์ สอนสาขา/โปรแกรมวิชา การจัดการเทคโนโลยี คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม หมายเลขโทรศัพท์ 081-9745464
e-mail: dr.worapapha@hotmail.com
- ชื่อ-นามสกุล ดร.อภิชาติ เหล็กดี สอนสาขา/โปรแกรมวิชา การจัดการเทคโนโลยี คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม หมายเลขโทรศัพท์ 085-0575001
e-mail: pugan_31@hotmail.com
3. ชื่อ-นามสกุล นางสาวกาญจนา ดงสงครามเจ้าหน้าที่ ผู้ช่วยสอน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม หมายเลขโทรศัพท์ 082-8522565
4. ชื่อ-นามสกุล นายธนาพัทธ์ เจ้าหน้าที่ ผู้ช่วยสอน คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม หมายเลขโทรศัพท์ 098-5859899