3-12 พลังงานชีวมวลสำหรับผลิตไฟฟ้า – ประกวดเรื่องเล่าดิจิทัล

วีดิโอมัลติมีเดียกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยโครงการโดยใช้ไอซีที

เรื่อง พลังงานชีวมวลสำหรับผลิตไฟฟ้า วิชา วิทยาศาสตร์ ระดับชั้น ประถมศึกษาปีที่ ๓

๑. จุดประสงค์การเรียนรู้ (Objective)

เพื่อให้นักเรียนสามารถ

๑.อธิบายการผลิตไฟฟ้าจากชีวมวลได้ถูกต้อง

๒.จำแนกความแตกต่างของโรงไฟฟ้าชีวมวลแต่ละประเภทได้ถูกต้องอย่างน้อยร้อยละ ๗๐

๓.นำบัตรภาพวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและบัตรภาพอุปกรณ์เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้ามาใช้ได้ถูกต้อง

๔.ออกแบบกระบวนการในการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวลด้วยโปรแกรม Microsoft PowerPoint ได้ถูกต้อง

๒.กิจกรรม (Activeities)

ขั้นที่ ๑ ขั้นให้ความรู้พื้นฐาน

๑. ครูผู้สอนทบทวนความรู้เดิมจากการจัดกิจกรรมห้องเรียนกลับด้าน (Flipped Classroom) โดยที่นักเรียนได้รับมอบหมายให้ไปศึกษานอกเวลาเรียนจากวีดิโอ เรื่อง พลังงานชีวมวลสำหรับผลิตไฟฟ้า (https://www.youtube.com/watch?v=NiuETp7mhfQ) พร้อมทั้งทำแบบฝึกหัด เรื่อง เกร็ดคำถามจากสื่อการเรียนรู้ชุดที่ ๒ เป็นการบ้าน แล้วจึงนำความรู้ที่ได้มา สร้างผลงานในชั่วโมงเรียน

๒.ทดสอบความรู้จากการศึกษาวีดิโอ เรื่อง พลังงานชีวมวลสำหรับผลิตกระแสไฟฟ้าด้วยการทำแบบทดสอบก่อนเรียน

ขั้นที่ ๒ ขั้นกระตุ้นความสนใจ

๑. ครูผู้สอนชี้แจงกิจกรรมการเรียนการสอนด้วยโครงการโดยใช้ไอซีที ตามหัวข้อกิจกรรม Biomass Power Plant Festival 2016

๒. ครูผู้สอนให้แรงเสริมเชิงบวกโดยการแนะนำของรางวัลสำหรับทีมผู้ชนะในการแข่งขันประกวดโรงไฟฟ้าชีวมวล (Biomass Power Plant Festival 2016)

๓.ครูผู้สอนและนักเรียนร่วมกันกำหนดกติกาในชั้นเรียนโดยเมื่อครูผู้สอนกล่าวว่า “ตบมือ ๑ ครั้ง” นักเรียนทุกคนจะปฏิบัติตามและครูผู้สอนจะเพิ่มจำนวนการตบมือขึ้นตามลำดับ จนนักเรียนมีความพร้อมจึงปฏิบัติกิจกรรมต่อไป

ขั้นที่ ๓ ขั้นจัดกลุ่มร่วมมือ

๑. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๘ คน จำนวน ๕ กลุ่ม จัดกลุ่มเป็นวงกลมเพื่อสะดวกต่อการสร้างปฏิสัมพันธ์ของสมาชิกทุกคนภายในกลุ่ม

๒. ครูผู้สอนจำลองสถานการณ์และจัดบรรยากาศการเรียนการสอน โดยที่กำหนดให้นักเรียนแต่ละกลุ่มรับบทบาทเป็นคณะผู้บริหารโรงไฟฟ้าชีวมวล คณะครูผู้สอนรับบทบาทเป็นคณะกรรมการการตัดสินโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ ซึ่งทุกคนเข้าร่วมงาน การประกวดโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ (Biomass Power Plant Festival 2016)

๓. ครูผู้สอนในบทบาทคณะกรรมการกล่าวต้อนรับคณะผู้บริหารโรงไฟฟ้าชีวมวล พร้อมทั้งชี้แจงขั้นตอนการสร้างผลงานดังนี้

๓.๑ สมาชิกทุกคนภายในกลุ่มเลือกรับหน้าที่ผู้บริหารโรงไฟฟ้าและรองผู้บริหารด้านต่างๆของโรงไฟฟ้าตามความถนัดและความสนใจ

๓.๒ คณะผู้บริหารโรงไฟฟ้าร่วมกันตั้งชื่อโรงไฟฟ้าและเลือกที่ตั้งโรงไฟฟ้าเป็นอำเภอใดอำเภอหนึ่งในจังหวัดพิษณุโลก

๓.๓ โดยการเลือกประเภทของชีวมวล ปริมาณชีวมวลและกำลังการผลิตของโรงไฟฟ้า ใช้การอ้างอิงข้อมูลจาก ฐานข้อมูลศักยภาพชีวมวลในประเทศไทย จัดทำโดย กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน https://biomass.dede.go.th/Symfony/web/map/district?year=2556

๓.๔ คณะผู้บริหารโรงไฟฟ้า สามารถออกแบบกระบวนการในการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวลได้ด้วยการนำบัตรภาพวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและบัตรภาพอุปกรณ์เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้า ในโฟลเดอร์บนหน้าเดสก์ทอปของคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก มาเรียงลำดับขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าด้วยโปรแกรม Microsoft PowerPoint

๓.๕ ตลอดระยะเวลาการสร้างโรงไฟฟ้า นักเรียนที่รับตำแหน่งรองผู้บริหารโรงไฟฟ้า ด้านการนำเสนอโรงไฟฟ้าทำหน้าที่บันทึกวีดิโอขั้นตอนการสร้างโรงไฟฟ้าโดยเริ่มบันทึกตั้งแต่ขั้นตอนแรกถึงขั้นตอนสุดท้าย

๓.๖ ครูผู้สอนชี้แจงเกณฑ์การประเมินการตัดสินโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ และชี้แจงกติกาการแจกดาวแดงและดาวเหลืองโดยที่ ดาวแดงมีค่าเท่ากับ ๑๐ คะแนน เน้นการทำงานเป็นทีมและความสามัคคี และดาวเหลืองมีค่าเท่ากับ ๕ คะแนน โดยเน้นการร่วมมือและประสานงานกัน ซึ่งการแจกดาวแดงและดาวเหลืองคณะครูผู้สอนจะดำเนินการประเมินตลอดระยะเวลาการสร้างผลงานของนักเรียน

ขั้นที่ ๔ ขั้นแสวงหาความรู้

๑. ครูผู้สอนกำหนดระยะเวลาการสร้างสรรค์ผลงานเป็นเวลา ๒๐ นาที และให้สัญญาณเริ่มต้นปฏิบัติงาน

๒. นักเรียนลงมือผลิตผลงาน โดยมีคณะครูผู้สอนอำนวยความสะดวก ให้คำปรึกษา และคำแนะนำ เมื่อนักเรียนพบปัญหาตลอดการจัดทำผลงาน

ขั้นที่ ๕ ขั้นสรุปสิ่งที่เรียนรู้

๑. คณะกรรมการการตัดสิน (คณะครูผู้สอน) สรุปคะแนนโรงไฟฟ้าจากแบบประเมิน

๒. มอบถ้วยรางวัลให้กับโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ และมอบของรางวัลให้กับโรงไฟฟ้าที่มีคะแนนรวมเป็นลำดับที่ ๒ และ ๓

๓. ครูผู้สอนและนักเรียนร่วมกันอภิปรายการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวล

ขั้นที่ ๖ ขั้นนำเสนอผลงาน

๑. ครูผู้สอนนำวีดิโอของโรงไฟฟ้าที่ได้รับรางวัลโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ ขึ้นฉายบนจอโทรทัศน์

๒. ผู้บริหารโรงไฟฟ้าที่ได้รับรางวัลโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙ ออกมานำเสนอกระบวนการทำงานของกลุ่มตนเอง

๓. คณะครูผู้สอนเผยแพร่ผลงานทาง www.youtube.com และแนะนำช่องทางการติดตามผลงานของนักเรียน

๔. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน

๓.เครื่องมือไอซีที/วัสดุ/อุปกรณ์ (Tools ans Materials)

๑. ฐานข้อมูลศักยภาพชีวมวลในประเทศ (Biomass) https://biomass.dede.go.th/Symfony/web/map/district?year=2556

๒. วีดิโอ เรื่อง โรงไฟฟ้าพลังงานชีวมวล (https://www.youtube.com/watch?v=NiuETp7mhfQ)

๓. คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก

๔. Tablet

๔. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้

สิ่งที่ต้องการวัด

สิ่งที่วัด

วิธีการวัด

เครื่องมือ

เกณฑ์การประเมิน

พุทธิพิสัย

๑.อธิบายการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวลของนักเรียนได้ถูกต้อง

การอธิบายการผลิตไฟฟ้า

การทำแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน

ตรวจสอบการนำเสนอในวีดิโอขั้นตอนการผลิตไฟฟ้า

ตรวจสอบแบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน

ตารางการให้คะแนนการตัดสินโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙

แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน

ผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐

ผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๗๐

จิตพิสัย

๓.สามารถนำบัตรภาพวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและบัตรภาพอุปกรณ์เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้ามาใช้ได้ถูกต้อง

การทำผลงาน

ตรวจสอบผลงานการออกแบบกระบวนการในการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวล

ตารางการให้คะแนนการตัดสินโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙

ผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐

ทักษะพิสัย

๔.สามารถออกแบบกระบวนการในการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้า ชีวมวลด้วยโปรแกรม Microsoft PowerPoint ได้ถูกต้อง

การทำผลงาน

ตรวจสอบผลงานการออกแบบกระบวนการในการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าชีวมวล

ตารางการให้คะแนนการตัดสินโรงไฟฟ้าชีวมวลยอดเยี่ยมแห่งปี ๒๕๕๙

ผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ ๘๐

เกณฑ์การประเมินผลงาน (โรงไฟฟ้าชีวมวล / Microsoft PowerPoint)

รายการประเมิน	ระดับคะแนน
รายการประเมิน	๓ คะแนน	๒ คะแนน	๑ คะแนน
๑.การแบ่งหน้าที่ของคณะ ผู้บริหารโรงไฟฟ้า	กระจายหน้าที่ได้อย่างครอบคลุมและตรงตามความสามารถของสมาชิก	กระจายหน้าที่ได้ในระดับดี แต่ไม่ครอบคลุมและตรงตามความสามารถของสมาชิก	กระจายหน้าที่ได้ไม่ทั่วถึงและไม่ตรงตามความสามารถของสมาชิก
๒.ความถูกต้องของขั้นตอนการผลิตไฟฟ้า	เลือกใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและอุปกรณ์ เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้า อีกทั้งยังแสดงขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้ อย่างถูกต้อง ครบถ้วนสมบูรณ์	เลือกใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและอุปกรณ์ เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้า อีกทั้งยังแสดงขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างน้อย ร้อยละ ๘๐	เลือกใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรและอุปกรณ์ เครื่องจักรภายในโรงไฟฟ้า อีกทั้งยังแสดงขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างน้อย ร้อยละ ๖๐
๓.แนวทางการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม	กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้ถูกต้องและสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้จริง	กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้ถูกต้องและสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้ อย่างน้อย ๒ ข้อ	กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้ถูกต้องและสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้ อย่างน้อย ๑ ข้อ
๔.การนำเสนอผลงานเป็น ลำดับขั้นตอน	การนำเสนอการผลิตโรงไฟฟ้าชีวมวลสามารถอธิบายเนื้อหาได้ถูกต้องการนำเสนอมีความต่อเนื่องเป็นลำดับขั้นตอนและมีความน่าสนใจ	การนำเสนอการผลิตโรงไฟฟ้าชีวมวลสามารถอธิบายเนื้อหาได้ถูกต้องเพียงบางส่วน การนำเสนอมีความต่อเนื่องเป็นลำดับขั้นตอนและมีความน่าสนใจ	การนำเสนอการผลิตโรงไฟฟ้าชีวมวลสามารถอธิบายเนื้อหาได้ถูกต้องเพียงบางส่วน การนำเสนอขาดความต่อเนื่องและขาดความน่าสนใจ
๕.การทำงานร่วมกันเป็นทีม	มีการประสานงานร่วมกันแก้ไขปัญหาแลกเปลี่ยนและรับฟังความคิดเห็นระหว่างสมาชิกภายในทีม	มีการประสานงานร่วมกันแก้ไขปัญหาแลกเปลี่ยนและรับฟังความคิดเห็นระหว่างสมาชิกบางส่วนภายในทีม	ไม่มีการประสานงานร่วมกันแก้ไขปัญหาแลกเปลี่ยนและรับฟังความคิดเห็นระหว่างสมาชิกภายในทีม
๖.ระยะเวลาในการสร้าง โรงไฟฟ้า	ส่งผลงานภายในระยะเวลาที่กำหนด(๒๐ นาที)	ส่งผลงานหลังจากระยะเวลาที่กำหนด	ผลงานไม่เสร็จภายในระยะเวลาในการจัดการเรียนการสอน
๗.ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์	มีครบทุกประเด็นต่อไปนี้ ๑.กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้อย่างสร้างสรรค์และแปลกใหม่ ๒.มีการบันทึกและการนำเสนอวีดิโอขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างน่าสนใจ ๓.ภาพมีการจัดวางตำแหน่งได้อย่างเหมาะสมและใช้สีสัน ตกแต่งงานนำเสนอได้อย่างสวยงาม	ขาดประเด็นใดประเด็นหนึ่งดังนี้ ๑.กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้อย่างสร้างสรรค์และแปลกใหม่ ๒.มีการบันทึกและการนำ เสนอวีดิโอขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างน่าสนใจ ๓.ภาพมีการจัดวางตำแหน่งได้อย่างเหมาะสมและใช้สีสันตกแต่งงานนำเสนอได้อย่างสวยงาม	ขาดมากกว่า ๑ ประเด็นดังต่อไปนี้ ๑.กำหนดนโยบายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมภายในโรงไฟฟ้าได้อย่างสร้างสรรค์และแปลกใหม่ ๒.มีการบันทึกและการนำเสนอวีดิโอขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าได้อย่างน่าสนใจ ๓.ภาพมีการจัดวางตำแหน่งได้อย่างเหมาะสมและใช้สีสันตกแต่งงานนำเสนอได้อย่างสวยงาม

๕. บันทึกอนุทินหลังการจัดการเรียนรู้

จากการจัดการเรียนรู้ด้วยโครงการโดยใช้ไอซีทีตามแนว Constructionism พบว่านักเรียนมีความ กระตือรือร้น เกิดความสนุกสนานในการเรียนและสร้างผลงาน เนื่องจากนักเรียนได้วางแผนการทำงานแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบ และได้เรียนรู้การแก้ปัญหา แสวงหาความรู้ด้วยตนเอง โดยมีการใช้เทคโนโลยี ในการสืบค้นข้อมูลซึ่งคณะครูผู้สอนทำหน้าที่ในการอำนวยความสะดวกและคอยให้คำแนะนำ การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในครั้งนี้เป็นไปตามจุดประสงค์ที่วางไว้ แต่พบปัญหาในเรื่องของระยะเวลาและพบปัญหาในเรื่องการเชื่อมต่อเครื่องคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊กบางเครื่องเข้ากับเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของโรงเรียนทำให้ไม่สามารถเข้าถึงฐานข้อมูลศักยภาพชีวมวลของกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน ครูผู้สอนจึงชี้แนะการแก้ไขปัญหาโดยให้นักเรียนเชื่อมโยงความรู้เข้ากับชีวิตจริงและท้องถิ่นเช่น นักเรียนไม่สามารถระบุชนิดของชีวมวล จำนวนชีวมวล และศักยภาพการผลิตไฟฟ้าได้ ครูจึงเชื่อมโยงความรู้โดยการตั้งคำถามว่า หากโรงไฟฟ้าของนักเรียนตั้งอยู่ที่ อำเภอ พรหมพิราม นักเรียนต้องวิเคราะห์ว่า อำเภอ พรหมพิรามทำการเกษตรประเภทใดมากที่สุด ซึ่งนักเรียนสามารถนำของเหลือทางการเกษตรมาผลิตไฟฟ้าในโรงไฟฟ้าของนักเรียนได้จริง เป็นต้น

๖. ข้อมูลเพิ่มเติม (สามารถใส่ภาพประกอบ วีดีโอเบื้องหลัง แผนการสอน หรืออื่นๆ ประกอบการเล่าเรื่องเพื่อให้คณะกรรมการได้รับทราบเกี่ยวกับกิจกรรมที่ดำเนิน การได้เข้าใจที่ชัดเจนขึ้น)

ภาพกิจกรรมการจัดการเรียนการสอน